Historia sufizmu w Polsce

Sufizm i szkoły sufich w Europie i USA

Historia sufizmu na Zachodzie, w Europie i w USA zaczęła się z początkiem XX wieku, a tutaj wspominamy o tradycjach, które dotarły także do Polski. Jednym z pierwszych odnotowanych przypadków osoby inicjowanej do jakiegokolwiek Zakonu Sufi jest Rosjanka Isabelle Eberhardt. W 1900 roku Isabelle Eberhardt, niezwykła Rosjanka, lepiej znana jako pionierska badaczka, została inicjowana do Zakonu Qadiri w Tunezji w wieku 23 lat, jednakże była to wyjątkowa inicjacja, nie związana z żadną suficką społecznością i musimy uznać ją za wyjątek, uczyniony przez Szejka Qadiri, który był pod wrażeniem Pani Isabelle Eberhardt i chciał jej okazać swoją życzliwość. W każdym razie, nic dalszego nie wynikło z jej inicjacji, gdyż zmarła cztery lata później tonąc w błyskawicznej powodzi. Sufi czasem udzielają nawet wyższych wtajemniczeń osobom, co do których przeczuwają ich bliską śmierć lub ciężkie życiowe przejścia. 

Początki sufizmu linii Akbariyya na Zachodzie miały miejsce w Północnej Afryce, a krótko potem w Egipcie dzięki Ivan Agueli, szwedzkiemu malarzowi mieszkającego w Paryżu. Ivan Agueli był zainteresowany duchowością i ezoteryką – był on członkiem Paris Theosophical Society – a szczególnie tą formą, która utrzymuje, że wszystkie religie są aspektami jednej prawdy. Spotkał się z sufizmem i został inicjowany jako Uczeń Duchowy – Murid w czasie swej pierwszej podróży do Egiptu, w 1897, o czym zaświadcza Nutrizio. W 1907, podczas jego drugiej podróży do Egiptu, został inicjowany jako nauczyciel duchowy przez sufickiego szejka: ‘Abd al-Rahman ‘Illyash al-Kabir, który był nie tylko głową mniej znanej linii Zakonu Shadhili, lub bardziej Arabiyya-Shadhiliyya, ale co ważniejsze, był zainteresowany czymś, co można by nazwać islamskim uniwersalizmem. Wywodził on te nauki od osoby Sufi Ibn ‘Arabiego (XII w.) oraz był on również członkiem Wewnętrznego Zakonu Sufi zwanego Akbariyya (nazwanego tak raz po Ibn ‘Arabim, do którego często odnoszono się imieniem ‘Akbar‘, Największy, a dwa po Cesarzu Akbarze, mogolskim Imperatorze Indii, wielkim religijnym uniwersaliście). Aktualnie ezoteryczne filie Akbariyya (Alawiyya, Shadhiliyya, Hamidiyya) żyją własnym życiem także w Paryżu jak i w Szwajcarii, Danii, Szwecji czy Hiszpanii, a i oczywiście w Polsce. Działają jednak jako ezoteryczne, małe ukryte grupki Uczniów o niewielkiej aktywności i praktycznie niejawnie!

Pir-o-Murshid Hazrat Syed Abu Hashim Madani – Chishtiyyah

Powszechnie uważa się, że Zachodni Zakon Sufi szkoły Nizammunidiyya założony przez Hazrat Inayat Khan (ucznia Hazrat Hashim Madani) na Zachodzie w 1910 roku był pierwszą organizacją suficką, jednak nie jest to do końca prawdziwe, gdyż od 1907 roku działał w Europie Suficki Zakon Shadhili z Północnej Afryki, który jednak był bardziej sekretny i tajemniczy oraz tradycyjnie przyjmował tylko mężczyzn, co nie sprzyjało popularności i nagłośnieniu jakie uzyskał bardziej liberalny Zakon Nizammunidiyya przyjmujący także kobiety.